Cyrtomium falcatumen Cyrtomium fortunei var. clivicola  zijn twee IJzervarens meteen beetje leerachtige glimmende blaadjes in de vorm van een zeis of sikkel; vandaar de naam: IJzervaren

Falcatum heeft lange bladeren van rond de 50 cm en hier hebben ze meer dan 10 paar tegenover elkaar staande 5-10 cm mooie glimmende ovaal tot lancet/sikkelvormige blaadjes, met altijd één blaadje op/aan de top.

Clivicola is een compactere vorm: de blaadjes zijn lichter van kleur en minder glanzend. Deze Cyrtomiums zijn eigenlijk rots varens en zouden het dus goed moeten doen in drogere muurtjes en rotsspleten, maar, eigenwijs als ik ben, plantte ik jaren geleden bovenstaande variëteiten gewoon in onze zavelige schaduwborders, tussen de Hosta’s en Helleborussen en daar hebben ze het goed naar hun zin.

Het geslacht Dryopteris bestaat uit vele variëteiten, waarvan er diverse in onze tuin te vinden zijn. Twee ‘uitersten’ die hier groeien, zijn: Dryopteris affinis‘Crispa Congesta’(Bonsaivaren) met mooi compact geveerd gekroesd blad, dat als een soort trechter recht omhoog groeit. Het is een prachtige dwergvorm, die  niet hoger wordt dan 25 cm. In strenge winters is het beter om hem te beschermen: echt betrouwbaar winterhard is hij niet.

Een van de mooiste varens, die hier staat is de uit Japan afkomstige 40 cm hoge Dryopteris sieboldii (Manvaren); met zijn prachtige grove, groene leerachtige bladeren wijkt hij af van de andere (meestal) fijn geveerde  Dryopteris variëteiten. Deze plant heeft nl. handvormige grote geveerde bladeren, die twee aan twee tegenover elkaar staan, waardoor hij een echte blikvanger is. Deze Manvaren houdt van een half beschaduwde niet te droge plaats. Het enige nadeel is, dat hij pas eind mei zijn nieuwe bladeren laat zien.

Ook staan hier enkele Polystychum variëteiten (ook wel Naaldvarens of Niervarens genoemd) met prachtige wintergroene bladeren zoals b.v.  Polysticum polyblepharum. Opvallend heldergroene langwerpige geveerde bladeren, die bovendien ook nog mooi glimmend zijn, sieren deze plant. Vanwege de ontelbare bruine stroschubben, die op de bladstelen en aan de onderkant van de nerven te zien zijn, wordt deze ook wel Glansschubvaren of Glansschildvaren genoemd. Ze zijn hier ondertussen ruim 40 cm geworden.

Polystychum Aculeatum, ook wel Stijve Naaldvaren genoemd, heeft mooie rechtop groeiende, langwerpige leerachtige geveerde glimmende bladeren, die een soort trechter vormen. De planten hebben in de loop der jaren een hoogte van rond de 50 cm bereikt. 
Polystichums houden van een vochtige schaduwrijke plaats in kalkrijke grond: in de polderklei doen ze het daarom erg goed. Door hun opvallende glanzende geveerde bladeren zijn het echte blikvangers in de schaduwborders. Zet ze niet direct op de voorgrond: elk jaar worden ze een stukje hoger en breder en op den duur vragen ze nogal wat ruimte. Hier staan ze gecombineerd met andere groenblijvende planten als Helleborus, Uncinia, Beesia, Cyclaam,  Asarum, Heuchera: de verschillende blad- en kleurvormen zorgen (vooral ook in de winter) voor een mooi groen plaatje.